Şirketleşme Rehberi: Adım Adım Şirket Kuruluşu
Şirketleşme, girişimcilerin iş fikirlerini gerçeğe dönüştürme sürecinde kritik bir adımdır. Bu süreç, yasal bir varlık oluşturarak ticari faaliyetleri resmi bir çerçeveye oturtmayı ve iş girişimlerini daha profesyonel bir zemine taşımayı sağlar. Şirket kurma kararı, girişimcilere vergi avantajları, sermaye artırımı ve inovasyon fikirleri için daha geniş imkanlar sunarak, startup projelerinin gelişimine önemli katkıda bulunur.
Bu rehber, şirketleşme sürecini adım adım ele alarak, girişimcilere yol göstermeyi amaçlıyor. Şirket türünün seçilmesinden, ticaret sicili ve vergi dairesi işlemlerine, ticaret odası kaydından defter tasdikine kadar tüm aşamaları kapsıyor. Ayrıca, KOSGEB destekleri, vergi kimlik numarası alınması ve fatura düzenleme gibi önemli konulara da değiniyor. Bu bilgiler ışığında, girişimciler şirketleşme sürecini daha iyi anlayarak, kendi iş girişimlerini güvenle hayata geçirebilirler.
Şirket Türünün Seçilmesi
Şirket kurmak, işletme sahiplerinin faaliyet alanı ve iş ihtiyaçlarına uygun olarak farklı şirket türleri arasından seçim yapmasını gerektirir [1]. Her şirket türünün kendine özgü avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. İşletmenizin ihtiyaçlarına en uygun türü belirleyerek faaliyetlerinizi başarıyla yürütebilirsiniz [1].
Türk Ticaret Kanunu’na göre iki ana başlık altında toplam beş şirket yapısı bulunmaktadır [2]:
- Sermaye Şirketleri: Anonim, limited ve paylı komandit şirketleri
- Şahıs Şirketleri: Adi ve kolektif şirketler
Bu bölümde, en yaygın tercih edilen üç şirket türünü inceleyeceğiz:
Limited Şirket
Limited şirket, bir veya birden fazla ortak tarafından kurulan ve ortakların sınırlı sorumluluğa sahip olduğu işletmeleri temsil eder [1]. Bu şirket türü, Türkiye’de en popüler sermaye şirketi olup, tüm şirket kurulumları arasında %82’lik bir orana sahiptir [3].
Özellikleri:
- Ortak sayısı 1 ila 50 arasında değişebilir [4].
- Minimum sermaye tutarı 10.000 TL’dir [4] [2].
- Ortaklar, şirketin kamu borçlarından (örneğin, SGK primi ve vergi borcu) sermaye oranlarıyla sorumludur [4].
- Şirket yönetimi müdür veya müdürler kurulu tarafından gerçekleştirilir [2].
- Hisse devri, noter huzurunda yapılmalıdır [4].
Anonim Şirket
Anonim şirket, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan, borçlarından yalnızca malvarlığıyla sorumlu bulunan şirkettir [5]. Bu şirket türü, büyük ölçekli işletmeler ve halka açılmayı planlayan şirketler için uygundur.
Özellikleri:
- Tek kişi tarafından kurulabilir, ortak sayısında üst sınır yoktur [4] [2].
- 1 Ocak 2024’ten itibaren minimum sermaye tutarı 250.000 TL’ye çıkarılmıştır [3].
- Ortakların sorumluluğu, taahhüt ettikleri sermaye miktarı ile sınırlıdır [2].
- Şirket yönetimi yönetim kurulu tarafından gerçekleştirilir [2].
- Pay devri için genel kurul onayına ihtiyaç yoktur, hisse devri daha kolaydır [5] [4].
- Kurumlar vergisi konusunda %75’lik bir istisnaya sahiptir [2].
Şahıs Şirketi
Şahıs şirketi, işletme sahibinin kişisel varlığı ile işletmenin varlığı arasında herhangi bir ayrımın olmadığı bir şirket türüdür [1]. Bu tür, genellikle küçük ölçekli işletmeler ve yeni girişimciler tarafından tercih edilir.
Özellikleri:
- Kolay kurulup kapatılabilir ve kuruluş masrafları diğer türlere göre azdır [6].
- Tüm sorumluluklar işletme sahibine aittir [1].
- Her yıl %15’ten %40’a kadar gelir vergisi ödenir [7].
- Resmi kurumlarda limited ve anonim şirketlere göre daha az prestije sahiptir [7].
- Tüzel kişiliği yoktur ve tescil zorunluluğu bulunmamaktadır [2].
Şirket türü seçimi, işletmenizin büyüklüğü, faaliyet alanı, finansal hedefler ve yasal sorumluluklar gibi faktörlere bağlıdır. Doğru şirket türünü seçmek, işletmenizin başarısı ve geleceği için kritik öneme sahiptir.
Şirket Ana Sözleşmesinin Hazırlanması
Şirket ana sözleşmesi, bir şirketin kuruluşundan sona ermesine kadar olan tüm süreçleri kapsayan, ortaklığın temel düzenini oluşturan çok taraflı ve şekle tabi bir belgedir [1]. Bu sözleşme, şirketin anayasası niteliğinde olup, ortakların hak ve yükümlülüklerini, şirketin iç ve dış ilişkilerini düzenler [5].
Gerekli Bilgiler
Şirket ana sözleşmesinin hazırlanması için aşağıdaki bilgiler gereklidir:
- Ortakların ad, soyad, yerleşim yeri ve uyrukları
- Şirketin ticaret unvanı ve merkezi
- Şirketin faaliyet konusu
- Sermaye miktarı ve ortakların sermaye payları
- Şirketi temsile yetkili kişilerin bilgileri
Türk vatandaşları için kimlik numarası, yabancılar için ise vergi numarası ve pasaport numarası gereklidir [4]. Yabancı ortakların, öncelikle vergi dairesinden vergi numarası almaları ve ticaret sicili müdürlüğüne başvurarak kendilerini MERSİS’e kaydettirmeleri gerekmektedir [4].
Ana Sözleşme İçeriği
Ana sözleşmenin içeriği, şirket türüne göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak aşağıdaki unsurları içermelidir:
- Şirketin ticaret unvanı ve merkezi
- Faaliyet konusu
- Sermaye miktarı ve payların dağılımı
- Yönetim kurulu üyeleri veya müdürlerin bilgileri
- Genel kurul toplantılarının yapılış şekli
- Kâr dağıtım şekli
- Şirketin temsil ve ilzamı
Limited şirketler için ana sözleşmede bulunması gereken zorunlu unsurlar Türk Ticaret Kanunu’nun 576. maddesinde, anonim şirketler için ise 339. maddesinde detaylı olarak belirtilmiştir [8] [9].
Dikkat Edilecek Hususlar
- Ana sözleşme, MERSİS üzerinden Türkçe olarak hazırlanmalıdır [4].
- Sözleşme, noter tarafından onaylanmalıdır. Noter onayı olmayan sözleşmeler geçersizdir [10].
- Ana sözleşme, Ticaret Sicili’ne kontrol ettirilmelidir. Aksi takdirde, noterde tasdik ettirilen sözleşmenin Ticaret Sicili tarafından kabul edilmemesi durumunda yeniden noter masrafı ödemek gerekebilir [2].
- Notere tasdik ettirildikten sonra 15 gün içerisinde Ticaret Sicili Memurluğu’na tescil işlemi yapılmalıdır. Aksi halde sözleşme geçersiz olur [2].
- Ana sözleşmede ve imza sirkülerinde şirket ortaklarından en az birinin sınırsız olarak yönetim hakkına ve temsil yetkisine sahip olması gerekmektedir [2].
- Tüm ortakların, yönetim kurulu üyelerinin ve müdürlerin ad ve soyadı, yerleşim yeri, vatandaşlıkları ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaraları (yabancı uyrukluların vergi numarası) belirtilmelidir [2].
Ana sözleşmenin hazırlanması ve içeriği, şirketin geleceği için kritik öneme sahiptir. Bu nedenle, tüm detayların titizlikle incelenmesi ve kanunlara uygun bir şekilde hazırlanması önemlidir. Gerektiğinde bir hukuk danışmanından yardım alınması, olası sorunların önüne geçilmesini sağlayabilir.
Potansiyel Vergi Numarası Alınması
Şirket kuruluş sürecinde önemli adımlardan biri de vergi numarası alınmasıdır. Bu süreç, şirketin resmi olarak tanınması ve vergi yükümlülüklerini yerine getirmesi için gereklidir. Potansiyel vergi numarası, şirketin vergi dairesi nezdinde kayıtlı olduğunu gösterir ve çeşitli işlemlerde kullanılır.
Vergi Dairesi İşlemleri
Vergi numarası almak için izlenecek adımlar şunlardır:
- Şirket yöneticileri aşağıdaki evrakları imzalamalıdır:
-
- İşe başlama/bırakma formu
- İnternet Vergi Dairesi şifre talebi
- e-Tebligat Formu
- Mali müşavirlik sözleşmesi
- Mali müşavir, aşağıdaki evrakları Vergi Dairesi’ne teslim eder:
-
- Ana sözleşmenin noter onaylı kopyası
- İmza sirkülerinin noter onaylı kopyası
- Sicil tasdiknamesinin aslı
- Yöneticilerin noter onaylı nüfus cüzdanı kopyaları
- İşe başlama/bırakma formu
- İnternet Vergi Dairesi şifre talebi
- e-Tebligat Formu
- Kira kontratı (damga vergisi yapılır)
- SMMM sözleşmesi (damga vergisi yapılır)
- Vergi Dairesi, şirketin açılışını yapar ve 1 hafta içerisinde vergi yoklaması gönderir. Bu yoklama habersiz yapılır ve şirket yöneticisinin adreste olması beklenir [5].
Vergi Dairesi’nin belirli sorumluluk alanları vardır. Şirketin merkez adresi hangi vergi dairesinin sorumluluk alanı içerisinde kalıyorsa, o dairenin mükellefi olunur. Ticaret sicilinde tescil ve ilan tamamlandığında, bu bilgi otomatik olarak ilgili vergi dairesinin ekranına düşer [1].
Banka İşlemleri
Vergi numarası, bankacılık ve mali hizmet işlemlerinde kullanılır. Yabancı uyruklu çalışanlar ve aileleri için de vergi numarası gerekebilir. Yabancılar, vergi numaralarını şu işlemlerde kullanabilir:
- Bankacılık ve mali hizmet işlemleri
- Fatura aboneliği
- Emlak ve belediye vergi borcu ödeme işlemleri
- İkametgah tezkeresi harcı ücreti ödeme işlemleri
- Ehliyet başvurusu işlemleri [4]
Yabancı uyruklu çalışanlar, İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden potansiyel vergi kimlik numarası alabilirler. Alternatif olarak, vergi dairesini ziyaret ederek şahsen başvuruda bulunabilirler. Vergi dairesine gidilecekse, aşağıdaki belgeler gereklidir:
- Pasaportun aslı
- Pasaport kimlik bilgileri sayfasının fotokopisi
- Vergi numarası talep dilekçesi [4]
Vergi numarası alındıktan sonra, şirketin vergi levhası da düzenlenir. Vergi levhası, vergi esasına dayanarak kazanç sağlamak ve bu kazançlar çerçevesinde vergi miktarını göstermek için Maliye Bakanlığı tarafından onaylanan bir belgedir. 6111 sayılı kanunun 82. maddesi gereğince, vergi levhasının alınması zorunludur, ancak asılması zorunluluğu kaldırılmıştır [8].
Ticaret Sicili İşlemleri
Ticaret sicili, işletmelerin hukuki ve ekonomik durumlarının kayıt altına alındığı resmi bir sicildir [11]. Bu süreç, şirketlerin kuruluş, değişiklik ve kapanış işlemlerinin gerçekleştirilmesini kapsar [11]. Ticaret sicili kaydı, hem üçüncü kişilerin bilgilenmesi hem de işletmeyi takip edebilmek için zorunlu tutulmaktadır [12].
Gerekli Belgeler
Ticaret sicili işlemleri için gerekli olan belgeler şunlardır:
- Kuruluş sözleşmesi
- İmza sirküleri
- Kimlik belgeleri
- Faaliyet konusu belgesi
- Sermaye ödemesi belgesi [11]
Gerçek kişiler için ek olarak şu belgeler istenmektedir:
- İki adet imza beyannamesi
- Vergi levhasının fotokopisi
- Kira kontratı veya tapu fotokopisi
- Ticari defterin noter tasdik kısmının fotokopisi
- İkametgah ilmühaberi
- Nüfus kayıt örneği
- Taahhütname (Oda tarafından verilen)
- Matbu dilekçe [13]
Tüzel kişiler için ise şu belgeler gerekmektedir:
- Noterden ve Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğünden onaylı en az 4 adet şirket esas mukavelesi
- Sermayenin binde ikisinin Merkez Bankası tüketiciyi koruma fonuna yatırıldığına ilişkin makbuz
- Şirket yetkilisinin imza beyannamesi
- Şirket ortaklarının nüfus kağıt örnekleri
- Şirket ortaklarının ikametgah örnekleri
- Taahhütname (Oda tarafından verilen)
- Matbu dilekçe [13]
Başvuru Süreci
Ticaret sicili başvurusu, işletmenin bulunduğu yer ticaret sicili müdürlüğüne yapılır [11]. Başvuru sırasında gerekli belgelerin eksiksiz olarak teslim edilmesi gerekmektedir [11]. Tescil istemi ilgililer, temsilcileri veya hukuki halefleri tarafından yetkili sicil müdürlüğüne yapılır [14].
Başvuru süreci şu adımları içerir:
- MERSİS üzerinden şirket ana sözleşmesinin hazırlanması
- Sözleşmenin ticaret sicil bünyesinde imzalanması
- Sermayenin en az dörtte birinin banka hesabına yatırılması ve blokaj yazısı alınması
- Rekabet Kurumu’na fon ödenmesi
- Gerekli formların imzalanması
- Ticaret Odası’na başvuru yapılması [12]
Tescili isteme süresi, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, on beş gündür. Bu süre, tescili gerekli işlemin veya olgunun gerçekleştiği tarihten başlar [14].
Tescil ve İlan
Ticaret sicili tescili, işletmenin hukuki varlığının resmi olarak kayıt altına alınması sürecidir [11]. Sicil müdürü, tescil için aranan kanuni şartların var olup olmadığını incelemekle yükümlüdür [14]. Tescil edilen hususlar, kanun veya tüzükte aksine bir hüküm bulunmadıkça ilan olunur [14].
Tescil ve ilan süreci şu şekilde ilerler:
- Ticaret Odası evrakları inceler ve eksiklik yoksa şirketi tescil eder.
- Tescil edilen işletmeler, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilir [11].
- Ticaret sicili kayıtları, aksine özel hüküm olmadığı hallerde, ilgili hususun tamamının Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlandığı günü izleyen iş gününden itibaren hukuki sonuçlarını doğurmaya başlar [14].
Tescil edilmiş hususlarda meydana gelen her türlü değişiklik de tescil olunur [14]. Ticaret sicili kayıtlarının elektronik ortamda tutulmasına ilişkin usul ve esaslar tüzükle gösterilir [14].
Vergi Dairesi Kayıt İşlemleri
İşe Başlama Bildirimi
Şirket kuruluşunun önemli adımlarından biri, vergi dairesine işe başlama bildiriminin yapılmasıdır. Bu işlem, mükellefiyetin başlaması için gereklidir. İşe başlama bildirimi, vergi dairelerinden veya Gelir İdaresi Başkanlığı’nın resmi internet sitesi olan www.gib.gov.tr adresinden temin edilebilen form aracılığıyla yapılır [15].
Gerçek kişiler için işe başlama bildirimi süresi, işe başlama tarihinden itibaren 10 gündür. Bu bildirim, mükellefin kendisi, ruhsatlı avukatlar veya yetki almış meslek mensupları tarafından ilgili vergi dairesine yapılabilir [15]. Bildirimin süresinde yapılmaması durumunda, vergi dairesi tarafından birinci derece usulsüzlük cezası uygulanır [15].
İşe başlama bildirimine eklenecek belgeler şunlardır:
- Noter onaylı imza sirküleri
- Onaylı nüfus cüzdanı örneği
- İkametgah belgesi [15]
Gerçek kişiler için vergi dairesine mükellefiyet tesis edilmesi (işe başlama bildirim talebi) işlemi, aşağıdaki kimlik doğrulama yöntemlerinden biri kullanılarak elektronik ortamda da gerçekleştirilebilir:
- e-Devlet Şifresi
- Mobil İmza
- Elektronik İmza
- T.C. Kimlik Kartı
- İnternet Bankacılığı [16]
İlk defa işe başlayan gelir vergisi mükellefleri (basit usulde vergilendirilenler dahil), kırtasiyelerden temin edecekleri boş vergi levhasına ad, soyad veya unvan, adres ve işe başlama tarihini içeren bilgileri yazarlar. Bu vergi levhası, işe başlama tarihinden itibaren 1 ay içinde vergi dairesi yetkililerine tasdik ettirilmelidir [15].
Vergi Levhası Alınması
Vergi levhası, vergi esasına dayanarak kazanç sağlamak ve bu kazançlar çerçevesinde vergi miktarını göstermek için Maliye Bakanlığı tarafından onaylanan bir belgedir [17]. 6111 sayılı kanunun 82. maddesi gereğince, vergi levhasının alınması zorunludur, ancak asılması zorunluluğu kaldırılmıştır [17].
Vergi Usul Kanunu’nun 5. maddesi uyarınca, vergi mükellefleri ve sermaye şirketlerinin vergi levhası alma zorunluluğu bulunmaktadır [17]. Vergi levhası, gelir vergisi ve kurumlar vergisi olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır [17].
Vergi levhası almak için gerekli bilgiler şunlardır:
- Son 3 yıla ait vergi matrahı
- Takvim yılı için gerçekleşmesi muhtemel vergi
- Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından verilen onay kodu [17]
Vergi levhası başvurusu, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web sitesi üzerinden İnteraktif Vergi Dairesi aracılığıyla yapılabilir [17]. Başvuru sırasında, mükellefiyet türüne göre farklı bilgiler istenmektedir. Gelir Vergisi mükellefleri vergi kimlik ve T.C. kimlik numarasıyla, Kurumlar Vergisi mükellefleri ise sadece şirketin vergi numarasıyla sisteme giriş yaparlar [18].
Vergi levhası alma süreci ortalama 1 ay içerisinde tamamlanır [18]. Başvurunun ardından, vergi dairesi yoklama memuru tarafından incelemeler yapılır ve onay süreci tamamlanır [18]. Onaylanan vergi levhası, İnternet Vergi Dairesi veya e-Devlet üzerinden görüntülenebilir [18].
Vergi levhası bulundurmadığı tespit edilen mükellefler için Vergi Usul Kanunu’nun 353. maddesinin 4. bendine göre özel usulsüzlük para cezası uygulanır [17].
Ticaret ve Sanayi Odası Kayıt İşlemleri
Ticaret ve Sanayi Odası kaydı, bir işletmenin resmi olarak ticari faaliyetlerine başlamadan önce tamamlaması gereken önemli bir süreçtir [19]. Bu kayıt, işletmenin yasal bir statüye sahip olduğunu ve ticari faaliyetlerini yasal olarak gerçekleştirebileceğini gösterir [19]. Özellikle e-ticaret ile uğraşan işletmeler için bu kayıt zorunlu olup, bazı online pazar yerlerine başvurularda da talep edilmektedir [20].
Gerekli Belgeler
Ticaret ve Sanayi Odası’na kayıt için aşağıdaki belgeler genellikle istenmektedir:
- Nüfus cüzdanı aslı ve fotokopisi [19]
- 3 adet vesikalık fotoğraf [19]
- Yeni vergi levhası fotokopisi veya mükellefiyet yazısı [19]
- Vekaletname aslı ve fotokopisi (şahıs kaydını kendisi yaptırmayacaksa) [19]
- İki adet imza beyannamesi [21]
- Kira kontratı veya tapu fotokopisi [21]
- Tutulan ticari defterin noter tasdik kısmının fotokopisi [21]
- İkametgah ilmühaberi [21]
- Nüfus kayıt örneği [21]
- Taahhütname [21]
- Odadan verilen matbu dilekçe [21]
Tüzel kişilikler için ek olarak şu belgeler istenmektedir:
- Firmanın kuruluşunun ilan edildiği ve diğer ilanları içeren Ticaret Sicil Gazetesi asılları veya tasdikli fotokopileri [22]
- Temsilcilerin yeni çekilmiş 3 adet fotoğrafı [22]
- Temsilcilerin onaylı ve fotoğraflı nüfus cüzdanı örneği [22]
Kayıt Süreci
Ticaret ve Sanayi Odası’na kayıt süreci şu adımları içermektedir:
- İlgili Ticaret Odası’nı belirlemek: Bulunduğunuz bölgedeki Ticaret Odası’nı yerel yönetim web sitesi veya Ticaret Odaları Birliği’nin resmi web sitesi üzerinden öğrenebilirsiniz [19].
- Gerekli belgeleri hazırlamak: Yukarıda belirtilen belgeleri eksiksiz olarak hazırlayın [19].
- Başvuru formunu doldurmak: Ticaret Odası’nın web sitesinde veya fiziksel ofisinde bulunan başvuru formunu eksiksiz olarak doldurun [19].
- Belgeleri sunmak: Hazırladığınız belgeleri ve doldurduğunuz başvuru formunu ilgili Ticaret Odası’na sunun [19].
- Ücret ve aidat ödemesi: Kayıt ücreti ve yıllık aidatları ödeyin. Bu ücretler, Ticaret Odası’nın büyüklüğüne, faaliyet gösterdiği bölgeye ve işletmenizin türüne bağlı olarak değişebilir [19].
- Kaydın tamamlanması: Belgeler ve ödemeler tamamlandıktan sonra, Ticaret Odası kaydınız gerçekleştirilir [19].
Önemli not: 17 Ağustos 2018 tarihinden sonraki kayıt işlemleri için önce MERSİS sistemine kayıt olmanız gerekmektedir [20]. Ayrıca, esnaf ve sanatkârlar, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren durumlarını otuz gün içinde bağlı bulundukları sicile tescil ve Sicil Gazetesinde ilan ettirmekle yükümlüdürler [19].
Şirket Defterlerinin Tasdiki
Zorunlu Defterler
Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu uyarınca, şirketlerin tutmak zorunda oldukları defterler bulunmaktadır. Bu defterler, şirketin mali durumunu ve işlemlerini kayıt altına almak için kullanılır. Vergi Usul Kanunu’nun 220. maddesine göre tasdike tabi olan defterler şunlardır:
- Yevmiye defteri
- Envanter defteri
- İşletme defteri
- Çiftçi işletme defteri
- İmalat ve İstihsal Vergisi defterleri
- Nakliyat Vergisi defteri
- Yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteri
- Serbest meslek kazanç defteri [23]
Ayrıca, Türk Ticaret Kanunu’nun 64. maddesi uyarınca, şirketler aşağıdaki defterleri tutmak zorundadır:
- Yevmiye defteri
- Defteri kebir
- Envanter defteri
- Karar defteri [23]
Bunlara ek olarak, Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257. maddesi ve 20 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği uyarınca Damga Vergisi Defteri de tutulması gereken defterler arasındadır [23].
Tasdik İşlemleri
Defterlerin tasdik işlemleri, belirli zaman dilimlerinde ve belirli kurallara uygun olarak yapılmalıdır. Vergi Usul Kanunu’nun 221. maddesine göre defterlerin tasdik zamanları şu şekildedir:
- Öteden beri işe devam etmekte olanlar için defterin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda (normal hesap dönemleri için Aralık ayı sonuna kadar)
- Hesap dönemleri Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından tespit edilenler için defterin kullanılacağı hesap döneminden önce gelen son ayda
- Yeniden işe başlayanlar, sınıf değiştirenler ve yeni bir mükellefiyete girenler için işe başlama, sınıf değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden önce
- Vergi muafiyeti kalkanlar için muaflıktan çıkma tarihinden başlayarak on gün içinde
- Tasdike tabi defterlerin dolması veya sair sebeplerle yıl içinde yeni defter kullanmaya mecbur olanlar için bunları kullanmaya başlamadan önce [24]
Tasdik işlemlerinin zamanında yapılmaması durumunda çeşitli yaptırımlar uygulanmaktadır. Örneğin, tasdik işlemi kanuni sürelerden itibaren 1 ay içinde yaptırılırsa, Vergi Usul Kanunu’nun 352/II-6 maddesine göre ikinci derece usulsüzlük cezası uygulanır. Eğer tasdik işlemi kanuni sürelerden itibaren bir ay geçtikten sonra yapılırsa, bu defterler hiç tasdik ettirilmemiş sayılır ve Vergi Usul Kanunu’nun 30. maddesi gereği re’sen takdire sebep teşkil eder. Ayrıca, aynı Kanunun 352/I-8. maddesi gereği iki kat birinci derece usulsüzlük cezası kesilir [23].
Önemli bir not olarak, e-defter tutan mükellefler, yevmiye ve defteri kebir defterleri dışında tutmak zorunda oldukları diğer defterleri kâğıt ortamında tasdik ettirmek ve tutmak zorundadırlar [24].
Defterlerin tasdik işlemlerinin zamanında ve doğru bir şekilde yapılması, şirketlerin yasal yükümlülüklerini yerine getirmeleri ve olası cezalardan kaçınmaları için kritik öneme sahiptir.
Sonuç
Şirket kurma süreci, girişimciler için karmaşık ve zorlayıcı bir yolculuk olabilir. Bu rehber, sürecin ana adımlarını ayrıntılı bir şekilde ele alarak, girişimcilere yol göstermeyi amaçladı. Şirket türü seçiminden vergi dairesi işlemlerine, ticaret sicili kaydından defter tasdikine kadar tüm aşamaları kapsadı. Bu bilgiler, girişimcilerin süreci daha iyi anlamalarına ve kendi iş girişimlerini güvenle hayata geçirmelerine yardımcı olacaktır.
Sonuç olarak, şirket kurma süreci titizlik ve dikkat gerektirir. Her adımın zamanında ve doğru bir şekilde tamamlanması, yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve olası cezalardan kaçınılması için çok önemlidir. Bu rehberin, girişimcilere şirketleşme yolculuklarında yardımcı olması ve onları başarıya bir adım daha yaklaştırması umulmaktadır. Yine de, süreç boyunca bir hukuk danışmanı veya mali müşavirden destek almak, olası sorunların önüne geçmek için akıllıca bir hareket olacaktır.
Referanslar
[1] – https://kolektifhouse.co/komag/adim-adim-sirket-kurma-rehberi
[2] – https://www.logo.com.tr/blog/blog-detay/sirket-turleri-ve-ozellikleri-nelerdir
[3] – https://gedik.com/yazilar/gunluk-yasam/sirket-turleri-ve-ozellikleri-nelerdir
[4] – https://www.parasut.com/blog/sirket-kurma-prosedurlerine-giris-101
[5] – https://ikas.com/tr/blog/sirket-kurmak
[6] – https://www.ifasturk.com.tr/blog-detay-hangi-sirket-turu-daha-avantajli-sahis-limited-anonim-125
[7] – https://www.parasut.com/blog/sahis-sirketi-ile-limited-sirket-arasindaki-farklar
[8] – https://www.ifasturk.com.tr/blog-detay-sirketlesme-sureci-nasil-olur-14
[9] – https://hukukvebilisim.org/start-uplarda-sirketlesme-sureci/
[10] – https://mitto.marmara.edu.tr/birimler/girisimcilik-ve-sirketlesme
[11] – https://www.ticaretsicil.gov.tr/view/menu/goster.php?Guid=453380d6-d647-11e9-bb16-54213e5f8f01
[12] – https://isbasi.com/blog/ticari-sicil-kaydi-nedir
[13] – https://www.akyazitso.org.tr/Oda%C4%B0%C5%9Flemleri/TicaretSicilMemurlu%C4%9Fu%C4%B0%C5%9Flemleri/TicaretSicilM%C3%BCd%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC/Sicilde%C4%B0stenilenEvraklar/tabid/3597/Default.aspx
[14] – https://www.tobb.org.tr/Documents/ttk/ttk_tescil_ilan_maddeler.pdf
[15] – https://www.istanbulbarosu.org.tr/docs/vergiislemleri/isebaslamabitirme.pdf
[16] – https://www.turkiye.gov.tr/gib-ivd-isebaslama
[17] – https://www.pwc.com.tr/vergi-levhasi-nasil-alinir
[18] – https://multinet.com.tr/blog/vergi-muhasebe/vergi-levhasi-nedir-ve-vergi-levhasi-sorgulamasi-nasil-yapilir
[19] – https://www.ideasoft.com.tr/ticaret-odasi-kaydi/
[20] – https://birfatura.com/ticaret-odasi-kayit-nasil-yapilir-sart-mi/
[21] – https://www.kolaybi.com/blog/ticaret-odasi-kaydi-nasil-yapilir
[22] – https://www.iso.org.tr/hizmetler/uyelik/
[23] – https://www.verginet.net/dtt/5/DefterTasdikIslemleri.aspx
[24] – https://ismmmo.org.tr/dosya/4530/Mevzuat-Dosya/04122023-2024-yili-icin-defter-tasdikleri.pdf
